AI Digital watermark หรือการติด tag ว่าเป็นผลงานที่สร้างจาก AI ไม่ใช่แค่ลายน้ำบนรูปเท่าที่เรามองเห็นอย่างที่หลายคนเข้าใจ (ซึ่งมักจะคิดกันว่าแค่ลบหรือ crop ออกก็หายแล้ว) แต่เป็นการฝังข้อมูลดิจิตอลที่ซ่อนไว้อย่างแนบเนียนในชิ้นงาน เพื่อให้สามารถตรวจจับได้ว่าสร้างจาก AI ถึงแม้จะนำมาแก้ไขตัดต่อไปแล้วด้วยวิธีการใดๆ ก็ตาม โดย tag หรือ watermark นี้อาจจะทำไว้แบบให้เห็นชัดเจน หรือซ่อนไม่ให้เห็นก็ได้
ชิ้นงานที่ว่านี้อาจจะเป็นภาพ เสียง วิดีโอ หรือแม้แต่ข้อความยาวๆ ความยากอยู่ตรงที่ว่าทำยังไงให้ตรวจจับได้ถึงแม้จะผ่านการแก้ไขตัดต่อไปบ้างแล้ว โดยเฉพาะอย่างยิ่งข้อความ และผลที่ตรวจจับได้ก็ไม่ 100%
นอกจากจะ tag ที่ชิ้นงานแล้ว งานวิจัยปัจจุบันยังทำกันถึงขั้นไป tag ที่ชุดข้อมูลต้นทางที่ใช้ในการ train เพื่อให้พอไปตรวจผลงานที่ generate ออกมาแล้วจับได้ว่า AI Model นั้นถูก train ด้วยข้อมูลที่ “ต้องห้าม” หรือเปล่า (ห้ามโดยเจ้าของลิขสิทธิ์, ห้ามเพราะเป็นข้อมูลที่ผิดหรือล้าสมัย, ห้ามเพราะละเมิดสิทธิ์ส่วนบุคคล-PDPA, หรือห้ามเพราะเหตุผลอื่นๆ)
เทคโนโลยีด้านนี้ยังเป็นเรื่องที่ท้าทายนักวิจัยอยู่มาก แต่ก็กลายเป็นสิ่งจำเป็นในยุคที่ Generated AI แพร่หลายไปทั่ว บางประเทศถึงกับห้ามบริการ AI สร้างชิ้นงานขึ้นมาโดยไม่ติด tag หรือห้ามการเผยแพร่ชิ้นงานที่ไม่ติด tag ให้ตรวจสอบได้ว่าสร้างโดย AI เลยด้วยซ้ำ
ข้อมูลต้นทางดูในคอมเมนท์ละกัน อ่านตั้งยาวกว่าจะจบ จะ save ไว้ดูคนเดียวก็เสียดาย เลยเก็บมาเล่าต่อครับ ส่วนภาพประกอบจาก Bing Image Creato